Terapia dla osób z autyzmem: Jak to wygląda?
Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) to zróżnicowana grupa zaburzeń rozwojowych charakteryzujących się trudnościami w interakcjach społecznych i komunikacji. Osoby z ASD mają problemy z rozumieniem tego, co się do nich mówi i co mają na myśli, a także często przejawiają powtarzające się zachowania. Nie ma jednej przyczyny autyzmu, jednak najnowsze badania sugerują, że zaburzenia te mogą być związane z genetyką, a także z czynnikami środowiskowymi, takimi jak wirusy czy bakterie. Chociaż nie istnieje jeszcze lekarstwo na autyzm, dostępnych jest wiele różnych metod leczenia, które poprawiają jakość życia osób z ASD i ich rodzin. Należą do nich terapie behawioralne, leki, terapie integracji sensorycznej oraz zmiany w diecie.
Korzyści z terapii dla osób z autyzmem
Autyzm jest złożonym zaburzeniem, które wpływa na zdolność jednostki do komunikacji i interakcji z innymi. Terapie różnią się w zależności od osoby, ale jest kilka rzeczy, z których skorzystają wszystkie osoby z autyzmem. Należą do nich: zrozumienie stylów komunikacji i sposobów skuteczniejszej interakcji z innymi. Osoby z autyzmem mogą również zauważyć, że terapia pomaga im w zrozumieniu własnych emocji i bardziej zrozumiałym wyrażaniu uczuć. Prawdopodobnie zwiększy się także ich zdolność do nawiązywania przyjaźni i tworzenia znaczących relacji z innymi. Dzieje się tak, ponieważ osoby z ASD często borykają się z takimi problemami, jak niska samoocena i lęk społeczny. Terapia dla osób z ASD może także przynieść pozytywne zmiany fizyczne. Wiele osób z autyzmem doświadcza bowiem zaparć i problemów trawiennych spowodowanych niedoborem pewnych witamin lub minerałów. Są to także częste skutki uboczne niektórych leków stosowanych w leczeniu ASD.
Terapia behawioralna w autyzmie
Wiele osób z ASD ma bardzo ograniczone lub powtarzające się wzorce zachowań. Są one czasami określane jako "stimming" i mogą stanowić niepokojący i uciążliwy aspekt codziennego życia. Osoby z ASD mogą mieć również trudności z regulacją emocji lub panowaniem nad impulsami. W przypadku takich osób terapia behawioralna może pomóc w opanowaniu niepokoju i zmniejszeniu impulsywności. Może to obejmować naukę autotematyzmu, uspokajania się w sytuacjach stresowych lub kontrolowania emocji. Typowa terapia behawioralna opiera się na zasadach modyfikacji zachowań i jest prowadzona przez terapeutę. Pacjenci są edukowani w zakresie umiejętności społecznych, umiejętności życia codziennego oraz wpływu leków na zachowanie. Dokłada się wszelkich starań, aby zaspokoić specyficzne potrzeby każdej osoby.
Terapie integracji sensorycznej
Osoby z autyzmem często doświadczają problemów sensorycznych, w tym problemów ze zmysłem węchu, smaku, słuchu i wzroku. Osoby z ASD mogą na przykład mieć słaby lub słabo rozwinięty zmysł węchu albo schorzenie, które wymaga noszenia okularów lub soczewek kontaktowych, ale powoduje trudności w prawidłowym widzeniu lub słyszeniu. Terapia integracji sensorycznej ma na celu rozwiązanie tych problemów poprzez skoordynowane oddziaływanie na poszczególne zmysły. Osoba z ASD może na przykład otrzymać słuchawki aktywowane zapachem lub mieć aktywowany zmysł węchu za pomocą maści. Innym przykładem jest wykorzystanie stymulacji dotykowej w celu zaangażowania mózgu osoby z ASD, a tym samym zwiększenia jej rozumienia wzroku i słuchu. Może to obejmować terapię taką jak Vision and Tactile Treatment, która wykorzystuje interfejs komputerowy do wizualnej i dotykowej stymulacji mózgu osoby z ASD.
Inne terapie stosowane w autyzmie
Aby pomóc osobom z ASD poprawić jakość ich życia, stosuje się wiele innych rodzajów terapii. Niektóre z nich to:
- Terapia zajęciowa: Ta metoda koncentruje się na przystosowaniu otoczenia osoby, aby pomóc jej w codziennym życiu.
- Terapia mowy: Polega na uczeniu osoby z ASD, jak lepiej komunikować się z innymi.
- Behawioralna terapia żywieniowa: Polega na uczeniu osoby z ASD, jak zdrowo się odżywiać i unikać problematycznych pokarmów.
- Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna: W tej terapii wykorzystuje się impulsy magnetyczne do stymulowania określonych części mózgu, co może pomóc osobom z ASD w poprawie nastroju i zachowania.
- Trening autonomiczny: W tej terapii wykorzystuje się biofeedback, aby pomóc osobom z ASD w regulacji autonomicznego układu nerwowego, który odpowiada za takie czynności jak oddychanie, rytm serca i pocenie się.
Wpływ terapii na życie osób z autyzmem
Osoby z autyzmem doświadczają wysokiego stopnia izolacji społecznej oraz braku zrozumienia własnych potrzeb i pragnień. Dlatego terapia pozwala im nawiązywać relacje i budować wspierające się społeczności. Wiele osób z autyzmem ma nadzieję na znalezienie partnera i założenie rodziny. Mogą one chcieć poprawić swoje umiejętności społeczne i nabrać pewności siebie, by wejść na rynek pracy. Terapia może pomóc w tych kwestiach, dostarczając wzorców do naśladowania, ćwicząc rozmowy i umiejętności oraz udzielając praktycznych rad, jak radzić sobie z codziennymi wyzwaniami. Terapia może także pomóc osobom z ASD w przezwyciężeniu lęków i niepewności, które mogą powstrzymywać je przed nawiązywaniem znaczących relacji z innymi. Niektóre osoby z ASD korzystają także z nauki radzenia sobie z problemami sensorycznymi i skuteczniejszej regulacji emocji.
Wnioski
Obecnie nie ma lekarstwa na autyzm. Jednak terapie, takie jak terapia behawioralna i terapia integracji sensorycznej, mogą pomóc osobom z ASD poprawić jakość ich życia i zbudować wspierające sieci relacji. Terapie te mogą także pomóc osobom z autyzmem w radzeniu sobie z emocjami i lepszym zrozumieniu własnych potrzeb.
