Jak wyglądają spotkania osób w spektrum autyzmu?
Podobnie jak wszyscy inni, osoby ze spektrum autyzmu mogą chcieć spędzać czas z przyjaciółmi i rodziną. Jednak przebywanie z innymi ludźmi może stanowić wyzwanie dla osób z autyzmem. I to nie tylko dlatego, że mają one problemy z przetwarzaniem zachowań innych ludzi i rozumieniem tego, co inni mówią. Nawet pozornie proste sytuacje społeczne, takie jak spotkania grupowe czy przyjęcia, mogą być dla niektórych przytłaczające.
Jak wygląda spotkanie grupowe dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu?
Osoby ze spektrum zaburzeń autystycznych mogą mieć trudności z poznawaniem nowych ludzi, znajdowaniem wspólnego języka z innymi lub rozumieniem sygnałów społecznych. Jeśli w grupie jest zbyt wiele osób, zbyt wiele hałasów lub zbyt wiele bodźców, może to być dla nich przytłaczające. Spotkanie z innymi ludźmi może wydawać się zbyt głośne, zbyt zatłoczone lub zbyt zagmatwane. Wiele osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu ma również problemy sensoryczne, które mogą powodować, że inaczej reagują na pewne rodzaje świateł, dźwięków, zapachów, faktur i temperatur.
Wszystkie te czynniki mogą sprawić, że spotkanie w grupie może wydawać się przytłaczające. Osoby autystyczne mogą być także bardziej wrażliwe na negatywne sygnały społeczne, takie jak zbyt wiele spojrzeń, zbyt długie milczenie, a nawet zbyt zamknięta lub zdystansowana mowa ciała. Może to sprawić, że spotkanie nabierze wrogiego charakteru, a osoby z autyzmem poczują się osądzane lub ignorowane. Może to również powodować, że niektóre osoby z autyzmem martwią się o to, co inni o nich myślą lub co inni mogą o nich powiedzieć.
Przyjęcie może być dla niektórych przytłaczające
Niektóre osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu są bardzo wrażliwe na światło, dźwięki, zapachy, tekstury lub temperatury. Wrażliwość ta może powodować nadmierną reakcję na głośne dźwięki, pewne rodzaje światła lub inne bodźce sensoryczne. Osoby z nadwrażliwością sensoryczną mogą mieć również problemy z przyjmowaniem leków lub innych substancji o silnych zapachach lub smakach, takich jak żywność.
Wrażliwość sensoryczna może być bardzo frustrującą przeszkodą w nawiązywaniu kontaktów społecznych. Mogą też być powodem, dla którego osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu unikają pewnych środowisk. Unikanie pewnych sytuacji społecznych, takich jak przyjęcia czy spotkania grupowe, ponieważ są one zbyt przytłaczające, może sprawić, że osoby te będą się czuły w nich niebezpiecznie, co może prowadzić do obniżenia poczucia własnej wartości i niepokoju.
Jak rozmawiać z osobą ze spektrum autyzmu?
Osoby ze spektrum autyzmu mogą mieć problemy z rozumieniem mowy ciała i wyrazu twarzy. Może to utrudniać odczytywanie emocji innych osób i znajdowanie właściwych słów. Osoby te mogą mieć również problemy z rozumieniem języka w tradycyjnym znaczeniu. Może to utrudniać śledzenie złożonych rozmów lub zrozumienie ich nastroju. Podczas rozmowy z osobą ze spektrum autyzmu istnieje kilka prostych zasad, które mogą ułatwić konwersację.
Bądź świadomy swojego otoczenia i tego, co się wokół Ciebie dzieje. Zwracaj szczególną uwagę na otoczenie osoby, z którą rozmawiasz - co dzieje się w pokoju, kto jeszcze tam jest i co dzieje się poza nim, np. na ulicy lub w innych budynkach. Nawiązuj kontakt wzrokowy. Kontakt wzrokowy pomaga osobom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu zrozumieć, co mówisz i co próbujesz przekazać. Ponadto, nawiązanie kontaktu wzrokowego pokazuje, że zwracasz uwagę na daną osobę i nie sprawiasz wrażenia, że jesteś odległy lub niezainteresowany.
Używaj prostych słów. Dobrze jest upraszczać wypowiedzi lub używać skróconych zdań. Jeśli użyjesz zbyt wielu słów, rozmówca może poczuć się poganiany i mieć wrażenie, że nie ma wystarczająco dużo czasu na odpowiedź. Kiedy możesz, używaj gestów. Gestykulowanie podczas rozmowy może pomóc osobom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu włączyć do rozmowy informacje wizualne. Bądź cierpliwy. Dobrze jest zrobić pauzę i pozwolić rozmówcy odpowiedzieć, zanim zaczniesz mówić dalej. Dobrze jest też zadawać pytania wyjaśniające. Zachowaj pozytywne nastawienie.
Jak zachować się podczas spotkania z osobą ze spektrum autyzmu?
Kiedy spotykasz osobę z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ważne jest, abyś zwracał uwagę na otoczenie i pamiętał o wrażliwości tej osoby. Dzięki temu unikniesz przytłoczenia tej osoby lub postawienia jej w sytuacji zagrożenia. Należy również pamiętać, że osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogą mieć problemy ze zrozumieniem sygnałów społecznych od innych. Przebywanie z tą osobą może być niekomfortowe lub wręcz niezręczne, jeśli nie wie się, co zrobić lub powiedzieć, aby poczuła się komfortowo.
Jeśli osoba wydaje się zbyt przytłoczona sytuacją, dobrze jest się wycofać, zrobić przerwę w rozmowie lub zapytać, czy nie chciałaby wyjść, aby zaczerpnąć powietrza. Chociaż osoby ze spektrum zaburzeń autystycznych mogą nie rozumieć, co czują inni, często potrafią wyczuć, kiedy inni czują się niekomfortowo lub przytłoczeni.
Wnioski
Spotkania grupowe i przyjęcia mogą stanowić wyzwanie dla osób ze spektrum autyzmu, zwłaszcza jeśli inni ludzie są hałaśliwi, tłoczą się lub są zbyt jaskrawi. Ważne jest, by poznając nowych ludzi, być świadomym swojego otoczenia, wrażliwości i innych osób w pomieszczeniu. Są pewne rzeczy, które można zrobić, aby ułatwić sobie to doświadczenie. Na przykład, można spróbować znaleźć pokój, w którym nie ma zbyt wiele rzeczy. Być może w pokoju jest jedna osoba, która jest cicho. Albo jest jedna osoba, która dobrze się zachowuje. Dzięki temu spotkanie grupowe będzie mniej przytłaczające dla uczestnika, a osoba ze spektrum zaburzeń autystycznych będzie mogła poczuć się komfortowo.
